Przedwojenne wielkie zespoły mieszkaniowe Berlina

W 2008 roku przedwojenne modernistyczne zespoły mieszkaniowe Berlina zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ta decyzja kapituły ONZ odpowiada na strategię UNESCO, której efektem jest coraz częstsza ochrona modernizmu jako części światowego dziedzictwa. Sześć zespołów mieszkaniowych Berlina wyróżnia się w skali świata nie tylko z uwagi na ich ogromne znaczenie, ale również dzięki dobremu stanowi zachowania.

Osiedla zostały wybudowane pomiędzy 1913 a 1934 rokiem. Odpowiedź architektów modernizmu na niedobór mieszkań po I Wojnie Światowej stała na najwyższym architektonicznym poziomie: nowoczesne, niedrogie mieszkania z kuchnią, łazienką i balkonem, w budynkach bez podwórek ani oficyn, zapewniające przestrzeń, powietrze i słońce. Architektura wysokiej jakości, zastosowany język formalny, układ mieszkań i plan zagospodarowania terenu stały się wzorcowym modelem dla całego XX wieku. Proces planowania i budowy zespołów mieszkaniowych oznaczał ustrojową zmianę w mieszkalnictwie, która była możliwa tylko dzięki wyjątkowym politycznym i społecznym okolicznościom panującym po wojnie. Jako przeciwstawny dla spekulacyjnego sektora prywatnego, ten model mieszkalnictwa prezentował nurt nowej architektury dla nowego społeczeństwa.

Estetyka awangardy w sztuce i architekturze była związana ze społecznymi koncepcjami lewicy. Związki zawodowe, kooperatywy mieszkaniowe oraz komunalne przedsiębiorstwa budowlane były głównymi podporami tej utopijnej konstrukcji. Dziś formuje się druga szansa. Sektor publiczny wycofał się z budownictwa mieszkaniowego i wyprzedał mieszkania najemcom oraz inwestorom. Przedwojenne osiedla Berlina dają przykład jak utrzymanie historycznych budynków można pogodzić ze współczesnymi wymaganiami dotyczącymi wyposażenia w udogodnienia życia codziennego.

Oficjalna strona modernistycznych zespołów mieszkaniowych Berlina

Großsiedlung Siemensstadt

Urbanistyka: Hans Scharoun
Architektura: Hans Scharoun, Walter Gropius, Otto Bartning, Fred Forbat,
Hugo Häring, Paul R. Henning
Architektura krajobrazu: Leberecht Migge
Budowa: 1929-1934
Powierzchnia: 19,3 ha
Liczba mieszkań: 1370

zespoły mieszkaniowe siemensstadt
Plan osiedla Siemenstadt (na czerwono – budynki będące pod ścisłą ochroną konserwatorską, na żółto – obszar pod ścisłą ochroną, na pomarańczowo – strefa buforowa)

Wielki zespół mieszkaniowy Siemensstadt wyraża modernistyczną koncepcję rozluźnionej zabudowy w otoczeniu zieleni mocniej niż Białe Miasto, które powstało w tym samym czasie. Tym samym wskazało kierunek rozwoju osiedli mieszkaniowych po II Wojnie Światowej. Czytaj dalej „Przedwojenne wielkie zespoły mieszkaniowe Berlina”

Bazylika Mariacka w Neviges

Neviges

Neviges jest administracyjną częścią miasta Velbert w Nadrenii-Północnej Westfalii, w środkowo-zachodniej części Niemiec. Oddalone o 20 km w linii prostej od stolicy landu – Düsseldorfu, dostępne w ok. 40 min. zarówno samochodem jak i regionalnym pociągiem.

Bazylika Mariacka w Neviges zawdzięcza swe powstanie ponad 300-letnim pielgrzymkom do cudownego obrazu Niepokalanego Poczęcia z 1661 roku. W 1728 roku wybudowano w miejscu małego kościoła św. Anny dzisiejszy kościół parafialny – pw. Niepokalanego Poczęcia. Rzesze przybywających pielgrzymów rosły – od 1740 roku było ich w Neviges ok. 20 tys. rocznie, przed wybuchem I Wojny Światowej przybywało już ok. 100 tys. wiernych, zaś po II Wojnie nawet 300 tys. W 1960 roku podjęto decyzję o budowie nowej świątyni. Arcybiskup Frings – wielki zwolennik pielgrzymek do Neviges pragnął wyraziście plastycznej bryły architektonicznej jako obrazu i symbolu kościoła pielgrzymkowego.

Czytaj dalej „Bazylika Mariacka w Neviges”

Hansaviertel w Berlinie

Kwartał Hanzy

Hansaviertel to osiedle znajdujące się w centralnej części współczesnego Berlina – Mitte. Rozciąga się od centralnego parku Tiergarten do zakola rzeki Szprewy na północy. W czasie II Wojny Światowej osiedle zostało zniszczone niemal doszczętnie. Po podziale Berlina osiedle znalazło się w części zachodniej.

Znaczne zniszczenia wojenne pozwoliły na zupełnie świeże spojrzenie na ten kawałek miasta. Pozwoliło to na zaplanowanie w tym miejscu osiedla przyszłości, zrywającego z dawną historią. Nowe modelowe osiedle miało powstać na południowej części dawnego Hansaviertel, stąd często używana nazwa Südliches Hansaviertel. Od północy i północnego-zachodu nowe założenie było ograniczone linią kolejową.

Nowe osiedle miało spełniać dwie podstawowe wytyczne:

  • rozluźniona zabudowa zamiast zwartej zabudowy kwartałowej okresu przedwojennego
  • duży udział terenów zieleni – park Tiergarten miał płynnie wnikać w strukturę osiedla, tak aby granica pomiędzy zabudową a zielenią była niezauważalna

Podstawowy plan osiedla powstał w 1953 roku w wyniku pracy trzech architektów: Gerharda Jobst’a, Willy Kreuer’a oraz Wilhelma Schließe. Plan był później wielokrotnie dopracowywany, zaś kształt konkretnych budynków miał być rozstrzygnięty na podstawie międzynarodowego konkursu.

Czytaj dalej „Hansaviertel w Berlinie”